مروری بر مفهوم و روشهای اندازهگیری تورم هسته
طبق این گزارش که توسط دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس تهیه شده است، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) معیاری کلیدی برای سنجش تورم و برنامه ریزی اقتصادی است. این شاخص تغییرات قیمت سبد ثابتی از کالاها و خدمات مصرفی خانوارها را بررسی می کند. تورم هسته با حذف نوسانات گذرای قیمتی، روند پایدار تورم را نشان می دهد و ضعف های سیاست های پولی را آشکار می سازد. همچنین این شاخص در سیاست های کاهش تورم اهمیت ویژه ای دارد. تورم هسته با حذف شوک های قیمتی، تصویری شفاف از تورم را ارائه می دهد. پیش از بحران هایی مانند کووید-۱۹ و جنگ روسیه و اوکراین، روش حذف اقلام غذایی و انرژی کارآمد بود، اما پس از این شوکها، روشهای پیراسته و شاخص روند هسته چندمتغیره (MCT) دقیقتر شدند. صندوق بینالمللی پول (۲۰۲۱) روش پیراسته نامتقارن را توصیه کرد، اما در سال ۲۰۲۴ شاخص MCT را معرفی نمود که اکنون فدرال رزرو از آن استفاده میکند. این گزارش با بررسی مفهوم و روش های اندازهگیری تورم هسته، شاخصهای ارزیابی و انتخاب روش مناسب برای اندازهگیری تورم هسته در کشور را ارائه میکند. در ایران، توزیع تورم چولگی به راست دارد، لذا روشهای نامتقارن مناسبتر هستند. ضمن اینکه شوکهای ارزی نیز تورم وارداتی را به داخل منتقل کرده و بیثباتی ایجاد میکنند، که این امر مانع روند هموار تورم هسته در ایران میشود. یافتههای این گزارش نشان میدهد، روش حذف اقلام غذایی و انرژی دقیقترین است. روش میانه نیز در پیشبینی تورم موفق بوده، اما پیراسته با حفظ اجاره بها در بلندمدت ضعیفتر عمل کرده است. شاخص میانگین معیارهای تورم هسته تعادل بهتری ارائه میدهد. به طور کلی انتخاب روش مناسب در ایران نیازمند توجه به شوکهای ارزی و ساختار سبد مصرفی است.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- روشهای اندازهگیری تورم هسته
- ارزیابی شاخصهای اندازهگیری تورم هسته
- شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی کشور
- پیشبینی تورم آتی
- و موارد دیگر...